Stelsels van differentiaalvergelijkingen: Lineaire stelsels van differentiaalvergelijkingen
Gekoppelde autonome differentiaalvergelijkingen
In deze theoriepagina gaan we enkele voorbeelden bekijken van gekoppelde autonome lineaire eerste-orde differentiaalvergelijkingen en zien dat verschillend gedrag van oplossingen optreedt.
Voorbeeld 1 Het volgende stelsel van lineaire differentiaalvergelijkingen
Voorbeeld 2 Het volgende stelsel van lineaire differentiaalvergelijkingen
In dit diagram hebben we ook de -nul-isocliene, dat wil zeggen de punten waarvoor oftewel waarin de pijlen verticaal lopen, getekend in de kleur rood. In groen is de -nul-isocliene, dat wil zeggen de punten waarvoor oftewel waarin de pijlen horizontaal lopen, getekend. Deze nul-isoclienen scheiden gebieden waarin pijlen van horizontale of verticale richting veranderen. Bijvoorbeeld in dit voorbeeld lopen krommen links van de rode -nul-isocliene naar rechts, en rechts van de rode -nul-isocliene naar links. Krommen lopen boven de groene -nul-isocliene naar beneden en onder de groene -nul-isocliene naar boven. De isoclienen helpen om het verloop van krommen kwalitatief te analyseren.
De zwart-getekende krommen wekken de indruk dat oplossingskrommen een rechte lijn naderen in de loop van de tijd. Dit klopt en bewezen kan worden dat deze lijn te beschrijven is met de vergelijking en dat deze lijn zelf ook een oplossingskromme is.
Voorbeeld 3 Het volgende stelsel van lineaire differentiaalvergelijkingen
In onderstaand richtingsveld staan enkele oplossingskrommen in het fasevlak getekend en ze lopen allemaal in de richting van het evenwicht. Het betreft dus een aantrekkend evenwicht. In het vectorveld hebben we ook de -nul-isocliene, dat wil zeggen de punten waarvoor oftewel waarin de pijlen verticaal lopen, getekend in de kleur rood. In groen is de -nul-isocliene, dat wil zeggen de punten waarvoor oftewel waarin de pijlen horizontaal lopen, getekend. Deze nul-isoclienen scheiden gebieden waarin pijlen van horizontale of verticale richting veranderen. Bijvoorbeeld in dit voorbeeld lopen krommen links van de rode -nul-isocliene naar rechts, en rechts van de rode -nul-isocliene naar links. Krommen lopen boven de groene -nul-isocliene naar beneden en onder de groene -nul-isocliene naar boven. De isoclienen helpen om het verloop van krommen kwalitatief te analyseren en te begrijpen dat het evenwicht aantrekkend is.
Voorbeeld 4 Het volgende stelsel van lineaire differentiaalvergelijkingen
In het richtingsveld hebben we ook de -nul-isocliene, dat wil zeggen de punten waarvoor oftewel waarin de pijlen verticaal lopen, getekend in de kleur rood. In groen is de -nul-isocliene, dat wil zeggen de punten waarvoor oftewel waarin de pijlen horizontaal lopen, getekend. Deze nul-isoclienen scheiden gebieden waarin pijlen van horizontale of verticale richting veranderen. Bijvoorbeeld in dit voorbeeld lopen krommen links van de rode -nul-isocliene naar rechts, en rechts van de rode -nul-isocliene naar links. Krommen lopen boven de groene -nul-isocliene naar beneden en onder de groene -nul-isocliene naar boven. De isoclienen helpen om het verloop van krommen kwalitatief te analyseren.